Bayburtlu kadınların kışlık haşat hazırlıkları başladı
BAYBURT Şita mevsimine az bir zaman kala Bayburtlu kadınların kışlık konserve, aygın hazırlıkları başladı.
Bağda, bahçede yetiştirilen sebzelerin hasadının yapılmasının arkası sıra kış aylarının elzem lezzeti olan turşular üzere kadınlar işe koyuldu. Ocak hanımlarının başlayan tehlikeli mesaisinde örgensel sebzeler sirke, sarımsak, sodyum klorür ve suyla buluşturulduktan sonraları plastik evet da kadeh kavanozlara doldurulup hazır ayla getiriliyor. Hazırlanan turşular kışın yürümek amacıyla ruz görmeyen kaba yerlerde himaye ediliyor.
Bayburt’un Kurucakol köyünde canlı 86 yaşındaki Hesna Köprücü, gelinleriyle birlikte bitkin yapımı üzere işe koyuldu. Evlerinin madun katında bulunan yerde pancarların mert kısımlarını ayıklayarak gudde turşusu yapmak için kenarda biriktiren Köprücü, yapraklardan da kışın yemekler yaptıklarını vurguladı. Balaban yapraklardan lor dolması, şişko pancar sarması yapacaklarını ileten Köprücü, beribenzer yaprakları üstelik ufak ufak doğrayarak borani yemeğinin yapımında kullanacaklarını belirtti.
“Siniler üzerinde başlayan haşat mesaisi”
Siniler üstünde mahsus büyüklükte çükündür saplarını doğrayan Köprücü’nün gelini Duyma Köprücü, aygın yapımının bir nice aşamasının olduğunu belirterek turşu yapımını anlattı. Köprücü, “İlk geçmiş yaprakla sapları ayırıyoruz. Ayırdığımız pancar saplarını pazı turşusu yapıyoruz. Hangi çokça büyük doğranacak ne üstelik çok amiyane. Büyük doğrarsak kırnak görüntü olmaz yerken zorlanırız hasis doğrarsak dahi bu sefer tuzun, sirkenin içinde eriyip harcama. Ölçülü boylarda doğradığımız pancar saplarını domuzuna yıkayıp temizledikten bilahare kazanda menşe suda haşlıyoruz. Yumuşayan pazıları esasen sevimsiz sudan geçiriyor, soğutma işlemi yapıyoruz. en son aşamasında bidonlara, kavanozlara dolduruyoruz. İçine biber, domates, sarımsak, sodyum klorür ve yavşak koyup kapaklarını bir güzel kapatıp bekletiyoruz. İsteğe göre talip biber, domates koymaz amma böylesi henüz içimli oluyor. Bidonlara koyduğumuz turşular arz beş altı aynı kamer kadar bekledikten sonraları tüketime hazır ayla geliyor” dedi.
“Pancar sapları turşuda, yaprakları ise çeviri yapımında kullanılıyor”
Saplarından ayrılan pancarların altın varak kısımlarını lor dolması, balıketinde çükündür çeviri, borani yaptıklarını dile getiren Duyma Köprücü, “Ayıkladığım hiçbir şeyi atmıyoruz. Erkek kısımlarını harap yapıyoruz, yaprakların dolgunca kısımlarını lor dolmasında, çükündür sarmasında kullanıyoruz, biraz daha kıtipiyoz olanları yani çevirme yapılmayacak olanları bile soğanlı, yoğurtlu borani yemeği yaparak değerlendiriyoruz” şeklinde konuştu.
“Gençken hangi turşular hazırlardık, deminden yaşlandık adım adım yapıyoruz”
Aygın Baygın yapımında gelinlerine yardım eden Hesna Köprücü, “Yoruluyorum amma ilişkin bu hazırlıklar yapılacak tendürüst kızken hangi turşular yapardım hiç yorulmazdım demincek adım adım yapıyorum” diyerek sözlerine şu şekilde bitmeme etti: “Şu an kış hazırlığı yapıyoruz. Ömrümüz varsa kışın tüketeceğiz. Bu pancarları apayrı köyden getirdik, pazıları haşlayacağız haşat koyacağız. Haşladıktan bilahare sevimsiz suyla soğutup sarımsakla, biberle şişman destilere dolduruyoruz. Hazırlarken yoruluyorum, yorulsam üstelik yapacak aynı molekül yok, şita hazırlığı mecburuz”
