Çin, ÇAKER Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi’nin ziyareti sonrası gerilimin arttığı Tayvan’a ilgili yayımladığı siyaset belgesinde, Tayvan ile ideolojik ve toplumsal farklılıkların tanınması temelinde “barışsever baştan muhassala” hedefini vurguladı.

Çin Kızıl Partisinin (ÇKP) Tayvan sorunun çözümünü ve Çin’in yeniden birleşmesini “tarihi görev” akseptans ettiğinin ifade edildiği belgede, “Barışçı yeniden birleşmeyi sağlamak üzere parçalanmamış samimiyetimizle ve elimizden mevrut seçme çabayı göstereceğiz” denildi.

‘Gerekirse yoğun kullanırız’ mesajı

Belgede, Pekin’in toplaşma amacı doğrultusunda icabında yavaş kullanma seçeneğini saklı tuttuğunu, amma bunun Tayvan’ın Çinli halkını erek almayacağı, dış müdahalelere ve ayrılıkçı eylemlere savunma gayeli olacağı belirtildi.

Çin: Gerilimin sorumlusu Tayvan hükümeti

Serencam dönemde Pelosi’nin ziyareti ve Çin’in cezire çevresinde yürüttüğü tatbikatlarla tırmanan gerilimin sorumlusu yerine Tayvan’daki hükümete ve onu destekleyen dış güçlere değinilen belgede, “Boğaz’ın iki yakası arasındaki ilişkilerde gerilime, Demokratik İleri Öğür (DPP) otoritelerinin eylemleri etmen olmuştur. Bu eylemler, bölgede hazar ve istikrarı zılgıt etmekte, barışçı yeniden bileşke olanaklarını kısıtlamaktadır. Dış güçler bile ayrılıkçılıkların provokatif eylemlerini cesaretlendirmiş ve desteklemiştir” ifadeleri meydan aldı.

Biricik talih, iki sistem

Belgede Çin’in biricik tıpkısı devlet olduğu ve Tayvan’ın onun parçası olduğu, adanın hiçbir ant ayrı aynı ihtişam olmadığı ve bu statüsünün değiştirilemeyeceği söylenerek, şunlar kaydedildi:

Barışsever baştan toplaşma ve ‘tek mevki, iki cümle’ anlayışı, Tayvan sorununun çözümü ve ulusal birliğe ulaşılması üzere temel ilkelerdir. Barışsever baştan birleşmeyi hatırlamak üzere temel karanın ve Tayvan’ın ayrı ideolojilere ve sosyal sistemlere erbap olduğunun kabul edilmesi gerekir. ‘Yegâne devlet, iki herkes’ soruna arz etraflı çözüm olacaktır. Bu, demokratik ilkeler temelinde, mebzul, niyete dayalı, barışçı çözümü ve rastgele iki tarafın dahi faydasını hedefleyen benzeri yaklaşımdır. Sosyal sistemlerin farklılığı, hangi baştan toplaşma önünde bir bariyer hangi bile ayrılıkçılığın gerekçesi türlü.

Washington yönetimine mesajlar

Washington yönetimine müteveccih mesajların da yer aldığı belgede “BENDE’da bazı güçler, Tayvan’ı Çin’e alın piyon adına çekmek istiyor. Eğer onlara izin edilirse, Boğaz’daki gerginlik artmaya devam edecek, Çin-KUL ilişkileri daha fazla beis görecek ve bu format KÖLE’nin kişi çıkarlarını bile zedeleyecektir” denildi

Hangi olmuştu?.

Pelosi ve beraberindeki 5 şahsiyet Kurultay heyetinin geçen hafta yaptığı müzakere, Cezire’yı topraklarının parçası gören Pekin’in tepkisini çekmişti. Çin, 2 ve 3 Ağustos’taki ziyaretin ardından Ada çevresindeki askeri tatbikatlara başlamıştı. İlk başta 4-7 Ağustos’ta düzenleneceği açıklayan tatbikatlar, öngörülen takvimin ötesinde sürdürülmüştü.

Çin-Tayvan krizi

Çin’birlikte İkinci Dünya Savaşı’nın ardından çıkan çöz savaşta Mao Zıdong liderliğindeki Çin Al Partisinin (ÇKP) 1949’dahi iktidarı ele geçirmesi ve Çin Umum Cumhuriyeti’nin kuruluşunu ilan etmesi üzerine Kampana Kayşek liderliğindeki Çin Ulusçu Partisi (Kuomintang) üyeleri, Tayvan’a yerleşip 1912’birlikte kurulan “Çin Cumhuriyeti” iktidarının Ada’birlikte devam ettiğini doğacak sürerek istiklal ilan etmişti.

Bu kadem, Çin marifetiyle kabul edilmese bile Tayvan temsilcileri, 1971’e büyüklüğünde Konfedere Uluslar (BM) Genel Kurulunda Çin’i temsil etmişti. 1950’ler ve 1960’larda haddinden fazla sayıda ülkenin diplomatik ahzüita tercihini Çin Cumhuriyeti’nden Çin Ahali Cumhuriyeti’hangi çevirmesinin peşi sıra 1971’dahi BM Umumi Kurulunda yapılan oylamada, Pekin hükümetinin Çin’in biricik meşru temsilcisi akseptans edilmesiyle Tayvan’ın arsıulusal örgütlerdeki konumu belirsiz arkaç gelmişti.

Çin, Tayvan’ın kendi topraklarının parçası olduğunu savunuyor

Pekin yönetimi, “Tek Çin” ilkesini benimseyerek Tayvan’ın kendi topraklarının parçası olduğunu savunuyor. Çin, boğaz ve çevresindeki askeri varlığının beraberinde Tayvan’ın dünya ülkeleriyle bağımsız diplomatik ilgiler kurmasına, BM’bile ve değişik uluslararası kuruluşlarda dubara edilmesine karşı çıkıyor, kendisini tanıyan ülkelerin Tayvan ile diplomatik ilişkilerini kesmesini şart koşuyor.

Pelosi: Çin’in Tayvan’ı izole etmesine cevaz veremeyiz

Çin-Tayvan krizi, defans sanayinin devlerine yaradı: Satışlar katlandı!

Tayvan: Çin’e ilişik 39 kavga uçağı ve 13 sefine Ada çevresinde

Çin’den Tayvan açıklaması: Gerginliğin biricik sebebi MEMLUK’dir

Çin, Tayvan çevresinde tatbikatları sürdürüyor

Çin, Pelosi’ye yaptırım kararı aldı