“Edirne kırmızısı” coğrafi meni amacında

Trakya Üniversitesi tarafından düzenlenen panelde, coğrafi belen alınması konusunda çalışmaların sürdüğü “Edirne kırmızısı” ele alındı.

Trakya Üniversitesi Edirne Kırmızısı Projeler Koordinatörü Öğr. Gör. Orkun Akman moderatörlüğünde planlı panelde Havsa Meslek Yüksekokulu Müdürü Prof. Dr. Mustafa Tan “Kökboya Bitkisinin Tanıtımı, Morfolojik ve Ekolojik Özellikleri”, Edirne Ustalık Bilimler Çığır Yüksekokulundan Doç. Dr. Nilgün Becenen “Edirne Kırmızısı’nın İpek ve Cehre Kumaş Üzerinde Çalışmaları”, Uygulayım Bilimi Transferi Aplikasyon ve Araştırı Merkezinden Öğr. Gör. Necla Sevinir Bakla “Coğrafi İşaret Amacında Edirne Kırmızısı”, Ispençiyari Fakültesinden Dr. Öğr. Üyesi Gülşah Kopukluk “Edirne Kırmızısı’nın Farmasötik Kullanımı” üstüne bilgiler verdi.

Edirne Kırmızısı Projeler Koordinatörü Öğr. Gör. Orkun Temiz, Edirne Kırmızısı Hasat Günü Şenliği çerçevesinde ilk adına küşat ile gelişigüzel kültürel ve sanatsal etkinlikler gerçekleştirdiklerini hatırlatarak, programın ikinci bölümüne bilimsel tıpkı oturumla devam edeceklerini söyledi. “Edirne kırmızısı”nın bir keyfiyet olmasının beraberinde ayrımlı pek çok disiplinden beslendiğini rapor fail Temiz, Trakya Üniversitesi namına rengi degaje ayrımsız yelpazede ilmî açıdan ele kabul etmek istediklerini dile getirdi. Trakya Üniversitesinin farklı alanlarından akademisyenlerin katkılarıyla icraat yürüttüklerini tamlayan Bozulmamış, bu çerçevede “Topraktan Kumaşa Edirne Kırmızısı” antetli benzeri açık oturum düzenlediklerini anlatım etti.

“Edirne kırmızısı’na ulaşmanın tıpkısı yolu vardır”

Sunumuna Rubia tinctorum L. hamur boya bitkisi, özellikleri ve yapısı karşı bilgiler vererek başlayan Prof. Dr. Mustafa Fecir ise, insanoğlunun tarihin haddinden fazla sakat dönemlerinden beri renkleri bürümek için bitkilerden faydalandığını rapor etti. Prof. Dr. Fecir, “Al renge ulaşmanın yegâne tıpkı yolu vardır. O üstelik Rubia tinctorum L. adıyla aşina nesep boya bitkisidir. Bitkinin boya üretiminde mergup yeri kökleridir. Toprak altında esas-kişi adı sunulan yapıları vardır. Bunlar boya maddesini içeren kısımlardır. Bitkinin köklerinde 35’in üzerinde boyar madde bulunur. Bu boyar maddelerden yer önemlileri kök boyası ve parparindir. Asıl kırmızı rengi veren maddeler bunlardır. Sıska köklerin boyamacılıkta kullanılması henüz yaygındır. Köklerdeki boya miktarları ayrımlı faktörlerden etkilenerek değiş göstermektedir. Popülasyonlara, genotiplere ve yaşına bakarak bitkiler içerisindeki boya maddesinin miktarı farklılıklar göstermektedir. Genel namına verimin faziletli olması amacıyla bitkinin 2 ve 3. yılında hasat edilmesi ve boyamada kullanılması tavsiye edilir” dedi.

“Edirne, adlı al renge ayraç olmuştur”

“Edirne Kırmızısı’nın İpek ve Iğ Kumaş Üstünde Çalışmaları” antetli bire bir tike gerçekleştiren Doç. Dr. Nilgün Becenen, Edirne’nin doğasıyla, insanıyla sunturlu benzeri kent olduğunu söyleyerek, “Bu güzelliklerden biri birlikte harir ve cehre ürünlerde etraflı ve zahmetli benzeri boyama yöntemi uygulanarak elde edilen ak pak nitelik Edirne kırmızısıdır. Edirne, ünlü kırmızı renge ayraç kent olmuştur” diyerek konuştu.

İplik ve kumaşların evveli Avrupa’üstelik bilinmeyen ayrımsız yöntemle ‘Edirne kırmızısı’na boyandığını dile getiren Doç. Dr. Nilgün Becenen “Mukaddema ipek ve kumaşların Edirne kırmızısı rengine boyanması, soy boya bitkisi ile gelişigüzel yağ ve tamamen saf tıpkısı sodyum klorür olan şap taşı kullanılarak yapılan 20 basamaklı benzeri prosedür ile gerçekleştirilmiştir. Bu boyama yöntemi Avrupa’bile bilinmediğinden kumaşlar boyanmak üzere ülkemize gönderilirdi” dedi.

Doç. Dr. Nilgün Becenen, sunumunun son bölümünde Edirne Ustalık Ulum MYO bünyesinde kumaşların “Edirne kırmızısı” rengine boyanması konusunda gerçekleştirdikleri çalışmalar, cehre ve ipek kumaşta elde ettikleri boyama reçeteleri ve elde ettikleri sonuçları katılımcılarla paylaştı.

“Edirne kırmızısı’nda coğrafi işaret tesciline haddinden fazla yakınız”

Öğr. Gör. Necla Sevinir Bakla de sınai sahiplik hakları üstüne ehlihibre olduğunu belirterek, “Edirne kırmızısı”nın coğrafi işaret referans sürecinde hesaplı çalışmalarda fariza aldığını söyledi. ‘Edirne kırmızısı’nın Trakya Üniversitesi yoluyla kent kimliğine ve belleğine baştan kazandırılması üstüne yapılan icraat karşı bilgiler veren Bakla, “Üniversitemizin farklı bölümlerinden zer bili insanlarıyla rengi hoppadak site kimliğine, kültürüne, konferans yaşamına ve turizmine değil, aynı zamanda ilmî metotlar sonucu kent ekonomisine üstelik sürdürülebilir şekilde kazandırmak namına icraat yürütüyoruz” şeklinde konuştu.

“Nişancı, icat çalışmalarımıza Edirne kırmızısı’nı karışma ettik”

Bitkinin kozmetik alanda kullanımı konusunda icraat gerçekleştirdiklerini dile getiren Dr. Öğr. Üyesi Gülşah Gedik, “Elde ettiğimiz ürünlerin Edirne kırmızısı rengini taşımasının beraberinde hedeflediğimiz bilcümle özelliklere ulaşmayı amaçladık. Yaptığımız evvel çalışmalarda bu rengi ve daha spesifik ürünler elde edebildiğimizi gördük. Değişik popülasyonlardan Rubia tinctorum L. bitkilerinin antifungal ve antimikrobiyal özelliklerini inceledik, karşılaştırdık. amma velakin renkli kozmetik ürünlerin tasarımı konusunda icraat gerçekleştirdik. Ciltte minimalizm olarak tanımlayabileceğimiz, yeni bir akımdan hareketle bir iki im kullanarak iktisadi ancak çok işlevi olan natürel ürünler tasarlamayı hedefledik. Bu doğrultuda antiseptik, astrenjen, antioksidan ve animatör özelliklere ehil tabii boya ile ruj, oje, yüz yıkama jeli, şampuan, takım-kirpik bakım serumu, dudak balmı, beniz hizmet kremi, peeling etkin beden losyonu, cağ tuzu, deri bütünlüğünü artıran jel, hızlı manikür formülü tutmak için ürünler geliştirdik. Ürünlerimizin dayanıklı çoğunun inovasyon alanında eke olduğunu düşünüyor ve berat başvurularında bulunmaya hazırlanıyoruz” ifadelerini kullandı.

Edirne Kırmızısı Projeler Koordinatörü Öğr. Gör. Orkun Temiz, Dr. Öğr. Üyesi Gülşah Ara’in ayraç, nişancı ve icat konusundaki çalışmalarına ‘Edirne kırmızısı’nı dahil ettiği için bahtiyarlık duyduğunu belirterek, kamu katılımcılara katkılarından dünya teşekkür etti.

Panelin ardından Edirne Kırmızısı Hasat Günü Şenliği, Trakya Tarımsal Araştırı Enstitüsü Narven Bahçesi’nde planlı kazanda güpür pentür ve güçlük çalışması ile soy boya hasadı etkinlikleri ile devam etti. – EDİRNE

Share: