Karadeniz’in ‘karı reisleri’ suratsız sularda balık avlıyor, ağ çekiyor, ağ temizliyor ve stok yapıyor

ORDU – Karadeniz’in balıkçılıkta majör illerinden birisi olan Ordu’nun eş balıkçıları, eşlerine yardım etmek amacıyla sabahın evvel saatlerinde kıyıdaki yerlerini alıyor. Balıkçılığın, anneden kıza geçtiği Perşembe ilçesine ilişkin Kemankeş Mahallesi’nde kadınlar, Karadeniz’in kontra sularında balık avlıyor, apışlık çekiyor, apışlık temizliyor ve stok yapıyor.

Türkiye genelinde sayıları binlere vasıl kadın balıkçılar sabahın ilk saatlerinde denizin sularına apışlık atıyor. Perşembe ilçesi Okçu Mahallesi’nde 1950’li yıllarda gemici bulamadıkları üzere yardım amacıyla eşlerini çağıran balıkçılar, yıllardır familya-insan bu mesleği nesilden nesle aktarmaya bitmeme ediyor. Kestirmece 75 yıldır bitmeme eden gelenek yardımıyla kadınlar familya ekonomisine katkıda bulunurken, zorlukların da üstesinden geliyor.

İlk avrat balıkçı köyü

Ordu’nun önce eş balıkçı köyü adına tanıdık Okçu Mahallesi’nde balıkçı kadınların sayısı 25’İ aşarken kadınlar, akşam saatlerinde açıldıkları karaca sulardan, sabahın ilk ışıklarıyla et kafalı dönüyor. Kadınlar, şeb boyunca apışlık atıp çekerek eşleriyle gelişigüzel balık yakalamaya çalışırken, tutulan balıklar ise ağlardan istiflenerek hazıra kuzuluk getiriliyor.

“Eşimizle gelişigüzel gitmek sunturlu”

Yaklaşık 25 yıldır balıkçılık işleyen 47 yaşındaki aynı bala annesi Havva Gül Arslan, “Seçkin sabah gelip eşim ve yardımcısına kahvaltı getiriyorum. Havari olmayınca denize de açılıyorum. Sonrasında balıkları alıp ağları istifliyoruz. Burada kadınlar eşlerine arkalama ediyorlar. Evimizde de işlerimiz var ancak mecburuz. Antipatik havalarda el oluyor amma ongun tıpkısı çığır. Eşimizle birlikte işlemek bile güzel oluyor” dedi.

“Ağları gün doğmadan atıyoruz”

Zekiye Gündoğdu isimli 43 yaşındaki 2 çocuk annesi eş balıkçı, 5 yıl önceye büyüklüğünde kıyıda müzaheret ettiğini fakat şuan eşiyle alay malay denize açıldığını söyledi. Gündoğdu, saat 03.00 sıralarında denize açıldıklarını ve apışlık attıklarını, avlanmadan bilahare kıyıya gelerek burada balıkları hazırladıklarını kaydetti.

“Sezondan memnunuz”

Selma Mecnunca, mesleğin aileden geldiğini, çocukluğundan bu yana balıkçı adına çalıştıklarını tabir ederek, evlendikten sonradan da bu mesleği sürdürdüklerini, 30 yıldan bu yana bu işi sürdürdüğünü belirtti. Eşi ile alay malay denize açıldığına birlikte ilgi calip Şahin, “Şuan tavuk balığı var ve bu yıl sezon Allah’a şükür güzel. Karadeniz kadını olduğumuz için üstesinden geliyoruz” şeklinde konuştu.

“Balıkçılık güzelce ancak antipatik havalarda zorlanıyoruz”

Balıkçı olan esas ve babasına değme aktarılma yardıma geldiğini nâkil Sibel Gündoğdu, “Onlar saat 03.00 kabilinden denize gidiyor ve ego sabahleyin 06.00 kadar kıyıya geliyorum. Balıkçılık sunturlu amma soğuk olunca zorlanıyoruz. Balıkları ağlardan temizleyip manava veriyoruz. Onun haricinde ayrıksı hizmet işleri oluyor, onları tamamlıyoruz. Üniversiteyi bitirdim ve 2 yıldır buradayım. Kadınlar bu işi güzelce yapıyor amma itici biraz etkiliyor. Alelhusus denize gidenler üzere çok daha ağırlık” ifadelerine kayran verdi.

“Bilcümle yükü kadınlar çekiyor, hakları ödenmez”

Kovanlı Kemankeş Akarsu Ürünleri Kooperatif Başkanı Tasavvur Kaş, Eş balıkçı sayısının 30’a yaklaştığını söyledi. Uçurum, eş balıkçıların her nev konuda eşlerine apotr olduklarına ilgi çekerek, “Denize açılan kadınlar var, bire bir edim gemici kabilinden çalışalar var. Sevimsiz ve fırtına demeden çalışan kadınlar burada yıllardır eşlerine apotr oluyor. Bizim yükümüzü güvenilmez derecede hafifletiyor, onlar bizden imdi çalışıyor, buradan sonraları evde da çalışıyorlar, bilcümle yükü onlar çekiyor hakları ödenmez. Onların beceremeyeceği tıpkısı molekül yok elhak. Burada biricik sorunumuz melce, çekişmeli havada barınamıyoruz, o nedenle kadınlar burada meşakkat çekiyorlar” ifadelerine meydan verdi.