‘Ney’in mistik sesi Manisa’dan dünyaya yayılıyor

Manisalı Neyzen Çarpışma Toplar tıpkı yandan ney dersleri verirken ayrımsız yandan bile ürettiği neyleri dünyanın dört bir yanına ihraç ediyor

Hem yapımı hem dahi üflemesi az çok güç olan neye olan ilişki seçkin geçen gün artarak bitmeme ediyor

MANİSA – Manisalı Neyzen Savaş Toplar, bir yandan ney dersleri verirken ayrımsız yandan üstelik ürettiği neyleri dünyanın ciharıyek yanına ihraç ediyor. Kısaca 3 yıllık aynı imal süresi olan neyin gizemci sesi, özellikle islam gizemciliği müziğinin vazgeçilmez enstrümanları ortada saha almasını sağlarken, 7’den 70’e seçme gözyaşı kesiminden adam ney üfleyebilmek üzere kurslara katılıyor.

Manisalı neyzen ve ney ustası olan Kavga Toplar 12 yaşında tanıştığı neyle olan birlikteliğini kestirmece 30 yıldır mütemadi devam ettiriyor. Kargı kamışlarını balaban benzeri sabır ve zahmetle müzik aletine çeviren Toplar, benzeri yandan ürettiği neyleri Türkiye’nin değişik yerlerine gönderirken farklı yandan de yurtdışından gelen talepleri karşılıyor. Yaklaşık 3 yıllık tıpkı sürecin arkası sıra kargı kamışları yırtıkça elinde birer müzik aletine dönerken, neye olan sargı ise herhangi bir sabık çevrim artarak devam ediyor. Şehzadeler ilçesindeki tarihi Kurşunluhan’daki atölyesinde hem ney işleyen hem birlikte ney kursları veren Uğraş Toplar 7’den 70’e rastgele kesimden kursiyeri olduğunu ve neyin sabır talip aynı saz aleti olduğunu söyledi.

Neyi önceki kendisine halasında gördüğünü ve bunun üstüne ney kursuna başladığını belirten 11 yaşındaki Rümeysa Eryılmaz, “Neyi önceki kendisine halamda gördüm ve sesin elbette çıktığını zaaf ettim ve üflemeye başladım. Anca devam etti. Bir aydır kursa geliyorum. Halamdan biraz öğrenerek buraya geldiğim amacıyla notaları elan da ilerlemeye başladım burada.” dedi.

Neyle dostluğu 30 yılı aştı

Henüz 12 yaşında tanıştığı ney sevdası ile yaklaşık 30 seneyi geride bıraktığını kaydeden Neyzen Cenk Toplar, “12 yaşında neyle tanıştım. 12 yaşından bu yana neyle dostluğumuz devam ediyor. Umum terbiye ve uray bünyesinde kurs veriyorum. Maharetli öğreticilik yapıyorum. Benzeri zamanda üstelik ney yapımcısıyım. Ney kargı kamışından oluyor. Kargı kamışlarını Akdeniz bölgesinden alıyorum, toptancılarımız var. Onlar aracılığıyla bize geliyor. Atölyede derslerden fırsat buldukça Manisa Ovasında da özlük yöremizin kargılarını buluyor ve ney haline getiriyoruz.” dedi.

Kamışlar 3 yıl bekletiliyor

Ney yapımının etraflı tıpkı süreç olduğundan bahseden Toplar, “Ney kamışını kesip getirdikten bilahare 3 sene bekletiyoruz. 3 yılın ardından hazır hale geliyor. Evvel yapraklarından temizliyoruz. Ondan sonra tashih aşaması ve ne ney olacaksa ona bakarak boyutlandırma var. Daha sonraları içini açıp deliklerini deliyoruz, akordunu yapıp baş paresini takıp ney haline getiriyoruz. Boş ayrımsız boruyu üfler üzere düşünün. Ney, dilli bir nefesli saz değil. Açıyla patırtılı elde ediliyor. Bunu birlikte üfleyebilmek az buçuk ahit istiyor. 2-3 kamer hoppadak üfleme süreci var. Bina restore edildikten sonra yaklaşık 3 yıldır tarihi Kurşunluhan’dayım. Şehzadeler Belediyesinin bize sağladığı bu odada Şehzadeler Umum Eğitim Merkezi bünyesinde ney kurslarımızı veriyoruz. 7’den 70’e gelişigüzel yaştan kursiyerimiz var. 10 yaşında bala birlikte var 70 yaşında amcamız birlikte var. Gelen herkesi gönüllemeye çalışıyoruz ve onların gelişimine katkı sağlamaya çalışıyoruz. Mevrut herkese kapımız bariz. Neyin öğrenme aşamaları kişiden kişiye değişiyor. Yeteneği varsa daha gücük sürede öğreniyor ama 3 ay üfletemediğimiz kursiyerlerimizde oluyor ama sabırla bu süreci aşıyoruz. Hep buradan bire bir şeyler öğrenip gidiyor.” diye konuştu.

Yurtdışına de gönderiyor

Türkiye’nin gelişigüzel tarafına İnternet vasıtasıyla yaptığı neyleri gönderdiğini ve ihraç bile ettiğini kaydeden Toplar, “Türkiye’nin her namına neylerimizi gönderiyoruz. İnternet aracılığıyla. Yurtdışına üstelik satışlarımız var. Özellikle Avrupa, Rusya, Fellah ülkeleri, Kıbrıs, Azerbaycan yani neyi muhip genelde Mutekit halkın yaşadığı ülkeler neyi bizden realizasyon ediyor.” dedi.

“Islam Gizemciliği müziğinin vazgeçilmezidir”

Neyin esasta Türk Hanek Müziği enstrümanı olduğunu ancak bildirme haddinden fazla islam gizemciliği müziğine yakıştığını ifade fail Toplar, “Ney enstrüman aleti aslında Türk Laf Müziği sazıdır fakat sunma haddinden fazla yakıştığı kayran Türk islam gizemciliği müziğidir. Islam Gizemciliği müziğinin elzem bir enstrümanıdır. Sesi bile insanı farklı enstrüman aletlerine bakarak az buçuk daha ruhani atmosfere sokan benzeri enstrümandır. Dünyanın meşakkatinden, nefsani duygulardan uzaklaştıran aynı enstrümandır.” diye konuştu.

Ney çeşitlerinin 350 TL’den başlayıp 2 bin TL’ye büyüklüğünde fiyatları olduğunu anlatan Toplar, 14-15 kabil ney olduğunu ve bando isteyenlere takım halinde yapıp gönderdiklerini söyledi.