Tarihi Sinop Mapus gücük zamanda ziyarete açılacak
SİNOP – Faziletli duvarları ve ürpertici yapısıyla ‘giren çıkamaz’ diyerek ün salan Tarihi Sinop Delik’nin iki yıllık yenileme çalışmalarında sona yaklaşıldı. Yüzde 80 oranında tamamlanan mapus gelecek aylarda ziyarete açılacak.
4 bin yıl evvel Gaskalılar yoluyla inşası yapılan ve ardından bölgede hakimiyetini kuran birçok uygarlık aracılığıyla denizle kesişen devasa surları sığınma gayeli kullanıldı. Resmi kendisine 1887 yılında sonuç Osmanlı padişahı 2. Abdülhamit hükmü döneminde mapus yerine kullanılmaya başlandı. 1999 yılına kadar beğenilen ve 112 yılda çok sayıda kuduruk suçluyu barındıran Tarihi Sinop Cezaevi ürpertici yapısı ve ızdıraplı geçmişiyle 2000 yılında turizme açıldı. Güdük zamanda Türkiye’nin arz çokça ziyaret edilen 5 destinasyonundan biri haline geldi. 20 sene bölgesinde Dark turizme hizmet ettikten sonraları Avrupa Birliği Armağan Programına alınarak Ekin ve Turizm Bakanlığı’nca 2020 yılı ikinci çeyreğinde restorasyona başlandı.
Sinop İl Firez ve Turizm Müdür V. Dokuz Canlı Süren, kestirmece iki yıldır restorasyon nedeniyle sınırlı olduğunu fakat bağ alakanın halen pahal şekilde devam ettiğini ve sabırsızlıkla yine ziyarete açılması beklendiğini dile getirdi. Bu cezaevinin öneminin Sinop’un tarihi geçmişinde yetişkin aynı liman kenti olmasına dayandığını söyleyen Süren, “Sinop büyük bire bir tarihi şehir, antik tıpkı şehir, önemli bir kent. Dünyanın anahtarı olan Rum coğrafyasının bildirme koskocaman stratejik noktası. Rum coğrafyasında hüküm süren parçalanmamış medeniyetler tahminî kendisine Sinop limanından denize açılmış, Türkler de dahil. 1214’dahi Selçuklular Rum’yu fethedince geçmiş Sinop’tan denize açılıyor. Kalelerle korunaklı aynı yere bağırsak kermen oluşturulması ve içerisine kodes yapılması bu cezaevinin önemini ortaya çıkartıyor” diyerek konuştu.
“Makro karın suçları bile misafir edildi”
1999 yılına büyüklüğünde faaliyetini sürdürdüğünü tamlayan Süren, içerisinde yetişkin hatır suçlarını de barındırmasıyla ününün yayıldığını vurguladı. Süren, “Cumhuriyet döneminde Türe Bakanlığı aracılığıyla da mapus adına kullanılıyor. Korkulu şartları olan, düzen bağı hücrelerinin olduğu, mahkümların daha gösterişli şartlarda reform edildiği akıllıcasına. Burada oylumlu düşünce suçları bile konuk ediliyor; Yoldaş Halit Karay, Ahmet Bedevi Kuran, Hüseyin Hilmi, Osman Cemil Düşünceli, Hüccet Nasip, Alicenap Korcan, Mustafa Suphi, Zekeriya Sertel, Sebahattin Ali, Osman Deniz kadar ünlü edebiyatçıların birlikte burada konuk edilmesiyle az buçuk daha ünleniyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bırakılması sonrasında birlikte dam anılarını laf kayran sekans filmlerin çekilmesiyle bugünkü Türkiye’nin yeryüzü haddinden fazla ziyaret edilen yerlerden biri haline gelmesini sağladı” dedi.
Restorasyonu beş altı ayda tamamlanacak
4 bin yıllık yağız geçmişiyle adlı Tarihi Sinop Hapis, 2020 yılında başlayan yenileme çalışmalarının iri kısmı tamamlandığını dile getiren Süren, “Tarihi Mapus bugüne kadar biriktirdiği anıların yaşatılacağı şekilde müze hüviyetine kavuşturulacak, şu anda bakanlığımız aracılığıyla fonksiyonlandırılıyor. Bunun beraberinde hars konuşma literatür faaliyetlerinin yapılabileceği evire çevire benzeri seyahat ve ören yeri müze haline dönüştürülecek. Icraat yüzdelik 80 oranında tamamlandı. Kasaba düzenlemesi peyzaj çalışmaları bitmeme ediyor, tahminî 2-3 kamer içerisinde evet olacak” şeklinde konuştu.
Yakın zamanda tetkik ve açılışıyla ait bilgiler atfetmek amacıyla Hars ve Turizm Nazır Yardımcısı ile Müzeler Umumi Müdürü’nün bir gök bilimi halinde Sinop’a beklediklerini söyleyen Süren, “Son durumu yerinde gidermek için ilimizde olacaklar. Kendileri cezaevinin açılışıyla alakalı, fonksiyonlarıyla ait teferruatlı bilgileri verecekler” ifadelerini kullandı.
