Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, Türkiye’nin, bulunduğu coğrafyayı tarımsal üretimle doyurabileceğini belirterek, “Böylecene hem mal hem birlikte mühim kilolu kazanırız. Çünkü, dünyayı doyuran kimesne, dünyanın önder ülkesi birlikte odur. İşte bu nedenlerle tarımı boşlama edemeyiz.” dedi.

TOBB ile Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) aksiyon birliğinde hesaplı “Ekincilik-Azık Ayar Zinciri Bağlamında Aşağılık Ölçekli Çiftçilerin Risk Yönetimine Müteveccih Seçeneklerinin Geliştirilmesi Çalışması”nın tanıtım toplantısı TOBB İkiz Kuleler’da gerçekleştirildi.

Hisarcıklıoğlu, burada yaptığı konuşmada, çiftçilerin, istihsal, finansman, pazarlama, iklim değişikliği ve natürel afat kadar haddinden fazla sayıda riskle yüz yüze kaldığını, onları temas şarta hazırlamak ve ortaya çıkacak beklenen zararları budamak gerektiğini anlatım etti.

Bu noktada 80 yıllık uzmanlığı bulunan FAO ile birlikte çalışmaktan duyduğu memnuniyeti dile getiren Hisarcıklıoğlu, şöyle devam etti:

“FAO’nun vukuf ve tecrübe paylaşımının çokça değerli ve faydalı olduğunu görüyoruz. Bu projeye de 2022 başında başladık. Ankara, Edirne, Eskişehir, İzmir, Konya ve Şanlıurfa’birlikte 1000’e mail üreticimizle sahada musahabe gerçekleştirdik. Elde edilen bulguları, Tarım Bakanlığımızın, akademisyenlerimizin ve sektörel uzmanların katılımıyla 2 hafta ilk Eskişehir’de düzenlendiğimiz çalıştayda değerlendirdik. Toplantımızın 2. etabında de bunları konuşacağız.”

Verdiği destekten dolayı Tarım ve Orman Bakanı Birim Kirişci’ye teşekkürname eden Hisarcıklıoğlu, “Bakanımızın liderliğinde umum birliğiyle tarım ve hayvancılıkta, ülkemizi türe ettiği kırat çıkaracağımıza inanıyoruz.” dedi.

“Tekmil bu coğrafyayı tığ doyurabiliriz”

Hisarcıklıoğlu, Türkiye’nin tarımsal hasılada Avrupa’de önce, dünyada 10. sırada düz aldığını, buradan elde edilen 25 bilyon dolarlık dış satım yardımıyla açık döviz geliri kazanılarak dış tecim ilavesi verildiğini söyledi.

Tarım ve hayvancılığı ati açısından birlikte katiyen ihmal edilmemesi gereken benzeri devir yerine gördüklerini tamlayan Hisarcıklıoğlu, dünyadaki isim artışının yaratabileceği sorunlara bel etti.

Hisarcıklıoğlu, Türkiye’nin elinin altında dayanılmaz ayrımsız imkan bulunduğunu vurgulayarak, “Mecmu bu coğrafyayı biz doyurabiliriz. Böylece hem dünyalık hem üstelik stratejik pahal kazanırız. Zira, dünyayı doyuran kimesne, dünyanın reis ülkesi birlikte odur. İşte bu nedenlerle tarımı ihmal edemeyiz.” ifadelerini kullandı.

“Çözüm önerileri çalışmamızda ortaya konuldu”

Serencam dönemde piyasayı geliştiren yetişkin adımlar attıklarını dile getiren Hisarcıklıoğlu, lisanslı antrepo sisteminin hayata geçmesini sağladıklarını belirtti.

Hisarcıklıoğlu, Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) ile lisanslı depo şirketi Lidaş’ı kurduklarını vurgulayarak şunları söyledi:

“Arkasından özel sektörümüz dahi bu alanda yatırımlara başladı. Ülke genelinde lisanslı depo sayısı 300’e, depo kapasitesi 9 milyon tona ulaştı. Buraya konulan yapıt karşılığında alınan Elektronik Ürünü Senedi (ELÜS) finansmana erişimde güvence oldu. Devletimiz birlikte yatırım, icar, lojistik ve çözümleme destekleriyle lisanslı depoculuğun gelişmesine şişman yardım verdi. Ardından Eser İhtisas Borsasının kuruluşunu gerçekleştirdik. Tecim borsalarımız de güzel aynı basiret sergileyerek hem TMO-Lidaş’ın kurucu ortağı oldular hem da Anadolu’bile dayanabilen çokça lisanslı deponun açılmasını sağladılar. Ayrıca bugün Türkiye’da 25 olan izinli sınıflandırıcı laboratuvardan büyük kısmını üstelik borsalarımız faaliyete geçirdi.”

Hisarcıklıoğlu, tarım ve hayvancılıkta istihsal sürecinin ince olduğunu, dolayısıyla nakit dönüşünün devir aldığını ve mal ihtiyacı ile finansal riskin arttığını dile getirdi.

Üretim esnasında kontrol edilemeyen çokça sayıda risk ve vuzuhsuzluk bulunduğunu tamlayan Hisarcıklıoğlu, şunları kaydetti:

“Bu da gelirde devamlılık riskine öğün açmaktadır. Ürünlerin arzı gücük dönemli, talebi ise tafsilatlı dönemlidir. Harcama yapmaya başlanılan süreyle akça dönüşü arasındaki süreyi dalavere edecek mali mekanizmalara gerekseme duyulmaktadır. İşte bu ve bire bir riskler, sahada yaşanan teessürat ve çözüm önerileri çalışmamızda ortaya konulmaktadır. Esasında, risklere cebin atılacak adımlar üzerine yüce tecrübemiz birlikte bulunmaktadır. Zorunlu sarsıntı sigortası DASK ve tarım sigortaları alanında dünyanın yer muvaffakiyetli havuz modellerinden birisi akseptans edilen TARSİM, neleri başarabileceğimizin fena hâlde örnekleridir. İnanıyorum kim Tarım Bakanı’mızın liderliğinde ve Bakanlığımızın dahi destekleriyle üreticilerimizi riskler üzerine elan kart ve müdebbir hale getireceğiz.”

“Türk üreticileri haddinden fazla önemsiyoruz”

FAO Türkiye Temsilcisi Viorel Gutu dahi aşağı ölçekli üreticinin pazardaki stratejisinin geliştirilmesi gerektiğini söyledi.

Türk üreticileri çokça önemsediklerini tamlayan Gutu, şöyle dedi:

“Onları önemsemeye ve desteklemeye devam edeceğiz. Tarımsal desteklerin verilmesi, mevki ve toplumun gelişmesi üzere çok muhteşem. Basit ve orta ölçekli karı işçilerini da dubara eden kuruluşların yönetimde alay sahibi olmasını sağlamalıyız. Siftinlik ölçekli üreticilerin tabii ana ve inovatif ürünlere erişimi bile ayn önünde bulundurulmalı. Bu çiftçilerin bilgelik, ustalık ve eğitimine da envestisman yapmalıyız. Bayağı ölçekli çiftçilerin konuşu ve toplumsal sorunlarına ne kadar yoğunlaşırsak tarım azık sistemlerini o kadar dönüştürebiliriz.”