DOĞRU Fırka Kayseri Milletvekili İsmail Emrah Karayel, Türk askerinin Azerbaycan’daki görev süresinin uzatılmasına müteveccih tezkereye ilişik, “Türk askerinin orada bulunması hem kardeş Azerbaycan’a tıpkısı hamaset sağlanması hem de bu bölgede barışın, istikrarın temini anlamında sonuç mertebe kebir.” dedi.
Türk Silahlı Kuvvetlerinin (TSK) Azerbaycan’daki fariza süresinin 17 Teşrinisani 2022’den itibaren 1 yıl uzatılmasına müteveccih Cumhurbaşkanlığı tezkeresi, TBMM Umumi Kurulunda akseptans edildi.
İYİ Öğür Grubu yerine mütekellim İstanbul Milletvekili Abdul Ahat Andican, 27 Ilkgüz 2020’bile başlayıp Azerbaycan ordusunun bilcümle cephelerde ezici zaferiyle sonuçlanan Karabağ Savaşı’nın üzerinden iki yıl geçtiğini anımsattı. Elde ettiği şişman başarı için Azerbaycan ve Türkiye’nin kutlanması gerektiğini tamlayan Andican, galibiyet sarhoşluğu içerisinde hamasi nutuklar alaşağı etmek hesabına bölgedeki gelişmelerin gerçekçi bir göz açısıyla değerlendirilmesi gerektiğine bel etti.
Andican, “Yabancı mutluluk veya milletlerin pasaport mandalığı dedikleri bu politikanın devamı halinde Rusya, mümasil tıpkı gelecekte Karabağ’birlikte barış gücü olarak değil, öz vatandaşlarının güvenliğini sağlayan tıpkısı ağır sıklet haline dönüşecektir. Bu durumda Karabağ meselesinin tarafları Azerbaycan ve Ermenistan değil, Azerbaycan ve Rusya olacaktır. Rusya’nın Ukrayna problemi devam ettikçe bu acı şu anda rafta duruyor ama Ukrayna meselesini özlük istediği şekilde sonuçlandıran Rusya’nın henüz ahir hedeflerinden birisi Karabağ’da ayrımsız Osetya veya Abhazya görüntülemek olması kuvvetle muhtemeldir.” diye niteleyerek konuştu.
İYİ Partili Andican, partisinin tezkereye “peki” oyu vereceğini belirtti.
“Gâh bölgesel ve global güçlerin olduğu aşikar”
MHP Grubu namına küçümseme düzlük Kayseri Saylav İsmail Özdemir, Mehmetçiğin, Türkiye ile Azerbaycan Beyninde Mühim Ortaklık ve Düğme Yardım Anlaşması gereğince Türkiye’nin mesul olduğu alanlarda başarıyla çalışmalarını sürdürdüğünü anlattı.
Türkiye’nin, yaşanan gerilim döneminde rastgele fırsatta Azerbaycan’ın yanında olan tutumunu pekiştirdiğini ve özellikle Ermenistan’ı savaş sonrası imzalanan anlaşmaya uygun davranmaya davet ettiğini, Rusya’nın birlikte bu niyette olduğunun görüldüğünü anlatım fail Özdemir, “Ancak Ermenistan’ı bölgenin tarihi ve edimsel gerçeklerinden istisna etmek talip gâh lehçe ve global güçlerin olduğu de aşikardır, bunların başında bile Ermeni diasporasının ağırbaşlı neşelilik yürüttüğü BENDE ve Fransa gelmektedir.” diye niteleyerek konuştu.
Rusya, Ermenistan ve Azerbaycan’ın 2020’üstelik imzalanan anlaşmanın şartlarına uyulması üzerine uygun olduklarını söyleyen Özdemir, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Istem edilen Ermenistan’ın bölgede gerilim çıkaran öz unsurları ve kesim dışından mevrut diğer yıldırı gruplarına argıt vermemesi, biran önceki de taahhütlerini adına getirmesidir. Bu çabalar sergilenirken askerlerimizin Zalim güvenlik güçleriyle beraberinde yürüttüğü faaliyetlerin, bölgenin düzenlilik, balans ve barışına olan katkısının sürmesi gerektiği kanaatini taşıyoruz. Mehmetçiğin Kafkasya bölgesinde çalışkan hayat göstermesinin ülkemizin efdal menfaatine hizmet ettiği hakikati bize göre açıktır. Bunun birlikte Azerbaycan ile olan ilişkilerimizin daha müstakbel bire bir seviyeye ulaşması ve kapsamının genişlemesine müteveccih atılan ve atılacak seçme cins adımın üstelik arkasında olduğunu belirtmemiz gerekir.”
MHP’li Özdemir, tezkereye “peki” oyu kullanacaklarını söyledi.
“İran dahi Zengezur Koridoru’nun açılmasını istemiyor”
HDP Grubu adına mütekellim Diyarbakır Mebus Hişyar Özsoy, tümen yerine elan geçmiş askeri tezkerelerde olduğu kabil bu tezkereye üstelik “yarayışlı” oyu vereceklerini belirtti.
Türkiye’nin hem Azerbaycan hem birlikte Ermenistan ile iyi ilgiler yürütmesi gerektiğini söyleyen Özsoy, “Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin sunu balaban hatası seçme iki halka ahi halk kabilinden bakmamasıdır. Filhakika bakmış olsaydı, idmansız Paşinyan-Aliyev toplantısı Soçi’üstelik Putin’in eş sahipliğinde değil, belki bile Türkiye’nin aile sahipliğinde İstanbul’bile, Ankara’dahi ya dahi Kars’ta, Erzurum’bile yapılabilirdi. Türkiye bu fırsatı kaçırmıştır. Rusya, hiçbir dönemde belki olmadığı kadar Cenup Kafkasya’ya yerleşmiştir. Şu zaman Rusya’nın iki dudağının beyninde artmış tıpkı kaderleri var Azerilerin ve Ermenilerin; herkese geçmiş olsun.” sözlerini harcama etti.
CHP Grubu yerine yaptığı konuşmada Eskişehir Saylav Yengi Çakırözer, parti kendisine tezkereye “tamam” oyu kullanacaklarını dile getirerek, “Bu tezkereyi, Azerbaycan ile olan dayanışmamızı, el birliği anlayışımızı göstermesi, pekiştirmesi açısından, onların birlikte olduğumuzu bir misil daha hissettirmesi açısından serencam evre oylumlu görmekteyiz.” şeklinde konuştu.
Zengezur Koridoru’nun kurulmasının Ermenistan aracılığıyla sürekli geciktirildiğini anlatan Çakırözer, İran’ın de bu koridorun açılmasını, çıkarlarına muhalif bularak istemediğini söyledi. Çakırözer, “Azerbaycan’dan son birliklerini elan on sene geçmiş çekici Rusya’nın şimdi işlek bir şekilde Güney Kafkaslar’de askeri erinç gösteriyor olmasına hepimiz özen etmeliyiz. Özellikle dahi önce Gürcistan, sonraları Katliam, demincek Ukrayna’nın ayrı ayrı bölgelerine müteveccih hukuksuz obstrüksiyon ve ulama stratejisine bakılınca Kafkaslar’daki bakir Acımasız varlığına ve bu varlığın gerilimlere yol açım potansiyeline, sadece bizim değil, bilcümle bölgenin ve tüm dünyanın yakından eğilmesinde fayda var.” ifadelerini kullandı.
“Türk askerinin orada bulunması bölgede barışın, istikrarın temini anlamında sonuç derece mefret”
YANLIŞSIZ Tümen Grubu hesabına alay düz Kayseri Mebus İsmail Emrah Karayel, Türkiye’nin Kuma Kalıp marifetiyle bölgenin güvenliğine, istikrarına ve taraflar arasında yürek inşasına yardım sağladığını belirterek, “TSK personelinin Kuma Model’deki görevlerine devam etmesi Türkiye’nin bölgedeki deli dolu ve müspet rolünün ve milli menfaatlerimizin gereğidir.” diyerek konuştu.
Karayel, iki devlet arasındaki kardeşliği kadimleştiren Azerbaycan tezkeresiyle TSK aracılığıyla başarıyla yürütülmekte olan görevlendirmenin ayrımsız yıl elan bitmeme etmesinin, iki şevket amacıyla de iri ehemmiyet taşıdığına belen ederek, bazı siyasal parti gruplarının tezkereye müspet yönde rey kullanacağını açıklamasından duyduğu memnuniyeti rapor etti.
Tezkerenin uzatılmasının bozukluk makro olduğuna değinen Karayel, “12 Ilkgüz’dahi gece saatlerinde Ermeniler aracılığıyla başlatılan akın ve bunun neticesinde Daşkesen, Kelbecer ve Laçın bölgelerinde Azeri kardeşlerimizin, Azerbaycan askerlerinin değer vermesi neticesinde Azerbaycan’dan 80 şehit verilmesi ve Ermeni yoluyla birlikte 240 askerin yordamsız olması gerçekte burada barışın ne kadar kırılgan olduğunu bize bire bir nöbet elan anlatım etmektedir. O anlamda Türk askerinin orada bulunması hem ahi Azerbaycan’a bir çekinmezlik sağlanması hem dahi bu bölgede barışın, istikrarın temini anlamında serencam merhale mehabetli.” dedi.
AK Partili Karayel, kardeşliğin tek taraflı olmayacağına dikkati çekerek, “Ermenistan, Birinci Dünya Savaşı’nın böylelikle şu anki Türkiye toprakları, Osmanlı sınırları içerisinde Türk halkına değme hangi büyüklüğünde ‘katliam’ diye niteleyerek rapor edilse birlikte soykırıma vasıl öldürme faaliyetleri içerisinde bulunmuştur. Bu anlamda Hocalı’daki kırım da dikkate alındığında Ermenistan’a fakat hak ettiği şekilde kıymet verebiliriz. Onlar kardeşlikle ilgilendiren haklarını kendileri çoktan kaybettiler, kardeşliklerini gösterirlerse Türkiye Cumhuriyeti onlara bile hoppa yüzünü gösterecektir.” değerlendirmesinde bulundu.
“Şiddetli gözyaşları bitti, demin bayram gözyaşları var”
CHP Grup Başkanvekili Engin Altay üstelik şahsı adına yaptığı konuşmada, TSK’nın Azerbaycan’daki fariza süresinin uzatılması tezkeresine parti olarak “tamam” oyu vereceklerini anlatım ederek, “Dost ve kardeş Azerbaycan’ın geleceği ve toprak barışına ulama noktasında CHP’nin fikri nettir. SELIM Fırka’ye de akseptans oyu verecek partilere da şimdiden teşekkür etmeyi aynı borç biliyoruz. Azerbaycan meselesi bakir ayrımsız iş değil. 30 almanak elem gözyaşları bitti, demin şenlik gözyaşları var Azerbaycan’üstelik.” şeklinde konuştu.
Dağlık Karabağ işgalinin sona erdirilmesinde Türkiye’nin katkılarının çokça olduğunu rapor fail Altay, “Ama bu katkıyı Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin yürütme organının katkısı adına görürsek hatalı yaparız.” ifadelerini kullandı.
Açık Deniz Altay, TBMM’nin o dönemde Azerbaycan’a çokça koca katkılarda bulunduğunu de söyledi.
Görüşmelerin ardından yapılan oylamada betik akseptans edildi.
TBMM Genel Kurulunda henüz bilahare partilerin kadro önerilerinin görüşmelerine geçildi.
