Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) İnsani ve Cemiyet Bilimleri Fakültesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Mithat Atabay, 10 Kasım 1938 tarihinde hayata gözlerine yuman Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Mustafa Eksiksizlik Atatürk’ün, 18 Teşrinisani 1938 tarihinde Dolmabahçe’da katafalka konulmuş cenazesinin halkın ziyaretine açıldığını söyledi.

Dr. Mithat Atabay, Mustafa Kemal Atatürk’ün katafalka konulmuş cenazesi üzere yüz bin kişinin akış ettiği Dolmabahçe’bile, halkın katafalk ziyareti sırasında oluşan yığılma zımnında 7’si gayrimüslim 11 kişinin hayatını kaybettiğini, 40’tan çok kişinin de yaralandığını belirterek, “Onlar birlikte Mustafa Eksiksizlik’i özlük liderleri olarak görüyorlardı. ve son yol görevlerini yarmak üzere oraya gittiler” dedi.

Tüm Türkiye’üstelik bugün Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk’ün ebediyete intikalinin 84’üncü sene dönümü nedeniyle anma törenleri düzenleniyor. Atatürk’ün 10 Son Teşrin 1938 tarihinde hayata gözlerini yumduğu saat 09.05’te sunulan ‘Tİ’ işaretiyle alay malay 2 dakikalık ocumak duruşunda bulunarak, adeta avlu duruyor.

ÇOMÜ İnsani ve Topluluk Bilimleri Fakültesi Tarih Bölümü Dr. Akademisyen Mithat Atabay, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün ebediyete vukuf edişinin 84’ncü yılında, Atatürk’ün 10 Kasım 1938 tarihinde vefatı sonrası, 18 Teşrinisani tarihinde Dolmabahçe’dahi katafalka konulmuş cenazesi için halkın katafalk ziyareti sırasında yaşanan yığılma ve ölümleri anlattı.

Zaman Bölümü Dr. Akademisyen Mithat Atabay, 10 Teşrinisani 1938 tarihinde hayata gözlerine yuman Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Mustafa Eksiksizlik Atatürk’ün, 18 Son Teşrin 1938 tarihinde Dolmabahçe’da katafalka konulmuş cenazesi halkın ziyaretine açıldığını belirtti. Dr. Mithat Atabay, Mustafa Eksiksizlik Atatürk’ün katafalka konulmuş cenazesi için yüz bin kişinin akış ettiği Dolmabahçe’da halkın katafalk ziyareti sırasında oluşan izdiham nedeniyle 7’si gayrimüslim 11 kişinin hayatını kaybettiğini, 40’tan çok kişinin dahi yaralandığını söyledi.

İzdihamda, Deniz Yolları İşletmesi Müdürü Raufi Manyas’ın kızı Bilun (16), Anna (58), Roya Koşnir, Roya Koşnir’in kızı Bela Koşnir, Lokanta Hatice (55), Sütçü Diyamendi (40), Abdülhamit (50), Kevser Mehmet (35), Satenik Ohannes (35), Saint Benoit Lisesi Öğrencisi Paul Kuto (15) ve Belçikalı Leon hayatını kaybetti.

“Onlar dahi Mustafa Kemal’i kendi liderleri kendisine görüyorlardı”

57 yaşında mevt fail Atatürk’ün esasen bodur aynı hayat sürdüğünü tamlayan Dr. Akademisyen Mithat Atabay, Atatürk’ün ömrünün muhteşem bir kısmının cephelerde yada askeri birliklerde geçtiğini kaydederek, “Hele Atatürk’ün 1936’dan sonra sağlık durumunun aceleci tıpkı şekilde kötüye gittiği görüldü ve 10 Son Teşrin 1938 tarihinde ise bu hayata gözlerini yumdu. Elbette Mustafa Kemal’in ölümü haddinden fazla gücük benzeri süre içerisinde hükümet bildirgesiyle seçkin tarafa duyuruldu. Nazik bire bir üzüntü meydana geldi. Okullar, resmi daireler dinlence edilerek bilcümle bayraklar yarıya indirildi. Mustafa Eksiksizlik’in katafalka konulmuş cenazesi birlikte İstanbul’bile 17 ve 18 Son Teşrin tarihinde halkın ziyaretine açıldı. Fakat 18 Kasım haset akşam ezanı saatlerinde şişman bire bir neşeli toplandı ve o tam izdihama illet oldu. İzdiham cihetiyle 11 can hayatını kaybetti, 40 kişide yaralandı. Ölen 11 emanet içerisinde 7 tanesinin gayrimüslim olduğu, 4 tanesinin ise Mutekit olduğunu biliyoruz. Onlar üstelik Türkiye Cumhuriyeti’nin vatandaşıydı. Onlar de Mustafa Kemal’i öz liderleri kendisine görüyorlardı. ve son sefer görevlerini fethetmek amacıyla oraya gittiler” diye konuştu.

“Atatürk’ün ebedi istirahatgahına Çanakkale’den yerey konuldu”

10 Son Teşrin 1938 yılında hayata gözlerini yuman Ulu Alemdar Mustafa Kemal Atatürk üzere Çanakkale’deki Cumhuriyet Meydanı’nda da merasim düzenlendiğini rapor efe Mithat Atabay, sözlerine şöyle bitmeme etti:

“Çanakkale’üstelik bile bu merasim Cumhuriyet Meydanı’nda yapılmıştır. Törene resmi erkan ve kasabalardan köylerden insanlar gelmiştir. İnsanlar büyük üzüntüleri dile getirdi. O sırada halkevi başkanı olan Halil Dilmaç’ın konuşması çok enerjik olmuştur. Arz böylece ölüm marşı çalınmıştır. Bozcaada’birlikte törenleri eden sevimli ise Anadolu kökenli ve Mustafa Eksiksizlik’in askerlerinden benzeri tanesi olan Sokrat İncesu’ydu. Aradan yıllar geçti ve 1953 yılında Anıtkabir yapıldı. Anıtkabir’e gönderilecek olan arazi üzerine Çanakkale az çok enteresan olaylara manzara oldu. O tam Çanakkale Valisi olan İhsan Sabri Çağlayangil, Anıtkabir’birlikte Atatürk’ün kabrine dökülecek toprakları Atatürk’ün savaştığı yerden almıştır. İlk yerine karargah yeri namına kullandığı bugünkü evinin bahçesinden, elan bilahare Arıburnu’ndaki Mehmetçik Anıtı’ndan, Anafartalar ve Seddülbahir’deki Ertuğrul Tabyası’nın oradan yer alındı. Henüz sonradan Cumhuriyet Meydanı’nda Atatürk’ün birlikte Çanakkale Savaşları’na katıldığı arkadaşları ve öğrencilerin katıldığı atlas torba içerisinde topraklar konularak Ankara’ya gönderilmiş; Atatürk’ün kabrine taşınmasının peşi sıra bu topraklar serpilmiştir.” – ÇANAKKALE