Çanakkale’nin Ezine ilçesine bağlı Dalyan köyü sahili yakınındaki Alexandria Troas Antik Kenti’nde devam eden kazıda bölge halkının bahir yolu ticaretine ilişkin ipuçları araştırılıyor.
Çanakkale Boğazı’nın çıkışında 1 ila 4’üncü yüzyıllarda en oylumlu liman kentlerinden olan bozuk Roma kolonisi Alexandria Troas’taki arkeolojik hafriyat, Firez ve Turizm Bakanlığının izin ve desteğiyle sürüyor.
Türk Sıra Kurumu ve Ezine Belediyesi ile ana müzahir İÇDAŞ AŞ’nin sağladığı imkanlarla yapılan, bazen üniversitelerden bilim insanlarının katkıda bulunduğu kazıda şu ana kadar antika kentin merkezi konumundaki forum içinde kâin poligonal (çokgen) çatı, podyumlu salon ve tapınak, odeon (dinleti alanı), ısıdam ile temsil kabil yapılar dönme ışığına çıkarıldı.
Ankara Üniversitesi Kazı Bilimi Bölümü Öğretim Üyesi ve Hafriyat Başkanı Prof. Dr. Erhan Öztepe, AA muhabirine, bu mevsim sahadaki icraat gelişmemiş sürmesine rağmen gelecek dönemler için dolay hazırlık niteliğinde olduğunu söyledi.
Elan önce literatüre eski, araştırılmış ve yayınlanmış olan antik limanın kuzeyinde apayrı bire bir mendirek kalıntısı ve çevresinde çalışma yürüterek belgeleyip fotoğrafladıklarını belirten Öztepe, “Bu dönüş mesafelik ve izlence uymadığı için yapamadığımız su yüzeyinden akarsu altındaki kalıntıların taranması ve haritalandırılması işini önümüzdeki sene gerçekleştireceğiz. Böylecene kıyı bandında Alexandria Troas’la ait ne varsa bütünü haritalandırılacak.” dedi.
Bozcaada’dan sonra liman faaliyetlerinin merkezi olmuş
Öztepe, bu site kuruluncaya büyüklüğünde bu bölgedeki denizcilik faaliyetlerinin Bozcaada’dan yürütüldüğü bilgisini verdi.
Adanın, Alexandria Troas kurulup ağız ağıza işlev kazandıktan bilahare eskisi kadar liman hizmeti veremediğini anlatan Öztepe, şöyle bitmeme etti:
“Bu, Roma çağının geç evresine büyüklüğünde sürdürülüyor. Yani Helenistik’ten 4’üncü yüzyıla büyüklüğünde 700 sene kadar liman burada faaliyette ve bu faaliyetin ürünleri geliyor, gidiyor. Bunları açık namına biliyoruz. Tabiatıyla bunun dışında bizim denizde yapacağımız icraat kent üzere yüce adımlar olacak. Kadro arkadaşlarımız bu yıl kâh amfora kırıklarına ve benzer şeylere rastladı. Bunları gelecek yıl henüz metin tıpkı biçimde belgeleyeceğiz. Bugün günümüzde de esasta var olan bire bir ticaret, deniz ticareti rotası var burada. Bunlardan limana uğrayanların ihtimal kargolarından düşenler, belki batanlar, bilcümle bunlar önümüzdeki süreçte ortaya çıkacak. Majör ayrımsız ticari merkezi olduğunu haddizatında hep bu bulgular göstermiş olacak. Bunun yanında elbette çalışmalarda ortaya çıkan hoşur buluntuların birlikte ayrımlı noktalardan geldiğini düşündüğümüz. Amiyane buluntular de aslında bunu teyit edecek nitelikte olacaktır. Şimdi hasis buluntular üstünde birlikte icraat yürütüyoruz.”
Prof. Dr. Öztepe, bölgedeki buluntuların takkadak Alexandria Troas’ta üretilmiş ürünler olmadığını, haricen getirilenlere da kazıda ulaşıldığını belirtti.
Bunun, kentin çokça degaje ayrımsız coğrafya ile ilişki içinde olduğunu gösterdiğini dile getiren Öztepe, “Şehir çokça büyük tıpkısı alana yayılım halinde. Meşhur benzeri hamamımız var, 10 dönümlük tıpkısı araziye yayılım göstermiş durumda. Forumun karşısında elan oldukça tıpkı yunak var, form hamamı dediğimiz. Henüz aşağıda bir hamamımız daha var.” ifadesini kullandı.
Toprak ve kum dolgunun altında liman hamamı kompleksinin bulunduğunu hesap pusulası ettiklerini bildiren Öztepe, “Zira kayıtlı kaynaklar burada ayrımsız ’emporio’ yani serbest ticaret bölgesi olduğundan da bahsediyor. Yani bura bugün günümüzde bir İzmir evet dahi Mersin erkin ticaret bölgeleri gibi balkon gibi.” diye niteleyerek konuştu.
