DÜNYA Doğayı Siper Birliği’nin (IUCN) kırmızı listesinde, ‘en hınç altında’ olan türlerden step kartalının Türkiye’deki yaşam alanlarının korunması amacıyla uluslararası iş başlatıldı. Proje koordinatörü olan eksper dirim bilimci Cansu Özcan, Türkiye’de dimdik ürediği melhuz 12 çift step kartalı bulunduğunu söyledi.

Türkiye’de kartalların yaşamı, popülasyonu, karşılaştıkları tehditler ve korunmasına yönelik yıllardır çalışmalar yürüteç eksper biyolog Cansu Özcan, bozkır kartallarının korunması için Macar Kuş Araştırmacıları (Macaristan BirdLife) ile gelişigüzel dulda ve araştırma çalışması başlattı. ‘Bozkır Kartalı Koruma Tanıtımı’ isimli faaliyet kapsamında vukuf insanları ve tabiat film yapımcılarından oluşan, ‘Yırtıcı Kuşların Araştırılması ve Korunması-RAPCON (Raptor Conservation)’ unvanıyla kadro oluşturuldu. Bu kapsamda, nesli kızdırma altındaki türlerle ilk himmet için bozkır kartalı seçildi.

İÇ ANADOLU’DA PİLOT ÇALIŞMAKüresel ölçekte nesli öfke altında olan türlerin ilmî çalışmasının 2022 yılı itibarıyla başlatıldığını belirten Cansu Özcan, “Ülkemizde nesli kızdırma altında olan türlerden bozkır kartalı için tayyareci uygulama olarak İç Rum Bölgesi’nde çalışılmaya başlandı. Türü yıldırma eden unsurlar, üreme başarısı, yayılımı, dağılımı çalışılırken, bölge halkı ile faal eğitim bilimi çalışması bile yürütüldü” diye niteleyerek konuştu.NESLİ ‘EN’ TEHLİKEDEBozkır kartalının IUCN’in kırmızı listesinde, ‘en hınç altında’ kategorisinde olduğunu tamlayan Özcan, “Türkiye’nin kolaylıkla herhangi bir bölgesinde göç döneminde görülüyor fakat hemen İç Anadolu Bölgesi’nden üreme, yuva kayıtları var. Konya, Kırşehir, Aksaray, Kayseri, Nevşehir çalışmanın yapıldığı iller. Yuva kayıtlarının olduğu köyleri çokça hassas tıpkısı soy olduğu üzere veremiyoruz. Türkiye’de dimdik ürediği memul 12 çift, üreme başarısı berenarı düşük. Dünya toplanmış popülasyonunun 37 bin çift olduğu durum ediliyor. Avrupa’birlikte soyu tükenik, Rusya ve Kazakistan’dahi üreme bölgeleri var” dedi.İNSAN KAYNAKLI HIZLI BULUNMAYAN OLUŞBozkır kartallarının insan kaynaklı nedenlerle aceleci namevcut oluş sürecinde olduğunu nâkil Özcan, “Çalışmamızda bir yandan türün tenasül alanları keşfedilmeye çalışılırken, diğer yandan bölgede ve global ölçekte oluşabilecek tehditler tespit edilmeye çalışıldı. Küresel ısınma ve iklim değişikliği ilkin gelmek üzere kusurlu ekincilik yöntemleri, türün dirim alanı habitatlarının bozulması, şiddetli ve hatalı tarım metotları kadar sınırlı sorunların, türü zılgıt eden gerçek konular olduğu belirleme edildi” diye konuştu.BİLİMSEL ÇALIŞMALAR DESTEKLENMELİTürün sorunlarının çözümüne dair yöntemler geliştirmeye çalıştıklarını kaydeden Cansu Özcan, global sorunların baskısıyla yok oluşun hızlandığını, sahada insanların türü tanıması ve koruması gerektiğine müteveccih icraat yaptıklarını söyledi. Özcan, bilimsel çalışmaların henüz fazla desteklenmesi gerektiğini belirterek, STK, kamu ve hususi kurumların nesli coşkunluk altındaki türlere dair teşrikimesai ağını genişleterek sürdürmesinin tuhaf için koskocaman olduğunu vurguladı.KÖY OKULLARINDA RESİM YARIŞMASI

Nesli od altındaki türlere dair ilk yerel eğitimleri başlattıklarını üstelik anlatan Cansu Özcan, bunun zaman ortamında yaygınlaşacağını ve artık lehçe korumanın güçleneceğine inandıklarını kaydetti. Özcan, “RAPCON ekibi kendisine köy okullarında bozkır kartalı foto yarışması düzenledik. Türün yaşam alanında bulunan köylere bilgilendirme posterleri ve broşürler dağıttık. Dallar arasında yapılan kılık yarışmasında ilk kez step kartalı resmeden çocuklara gene step kartalı temalı hediyeler dağıtıldı” dedi.