2022 yılına ait tarımsal bindi ödemelerine ilgili Reisicumhur Kararı, Resmi Gazete’dahi yayınlandı. Buna göre; Türkiye Ekincilik Havzaları Üretim ve Terviç Modeli kapsamında buğday, arpa, çavdar, yulaf ve tritikale için dekar başına 75 lirası motorin, 46 lirası gübre kalkmak üzere 121 lira destek sağlanacak. Yaş öz üreticilerine kilo başına verilecek prim ödemesi 13 kuruştan 30 kuruşa yükseltildi. Örgensel basma ve uzvi tarım ile iyi ekincilik desteklerinde ise çoğalma yapılmadı. Destek ödemeleri 2023 yılında yapılacak.
“2022 Yılında Yapılacak Tarımsal Desteklemeler ve 2023 Yılında Uygulanacak Tezek ve Sertifikalı Döl Yararlanma Desteklerine İlişkin Cumhur Reisi Kararı”, Resmi Gazete’da yayınlandı. Değişmeyen, 1 Ev 2022 tarihinden lakırtı etmek amacıyla zaman itibariyle yürürlüğe girdi.
Buna bakarak, Ekinci taşıt Sistemi’ne (ÇKS) karışma olan çiftçilere dekar başına buğday, arpa, çavdar, yulaf ve tritikale amacıyla 75 lirası mazot ve 46 lirası matbu gelmek için toplam 121 liralık destek verilecek.
EN EFDAL ÖDEME PAMUK VE ÇELTİKTE
Dekar başına yer yüksek bindi ödemesi iğ ve çeltikte olacak. Buna göre, iğ ve çeltik üretenlere dekar başına 250 teklik mazot ve 21 lira gübre desteği oluşmak için toplamda 271 lira; nohut, ark fasulye ve yasmık üretiminde dekar başına 75 liralık mazot ve 21 lira basılmış desteği olmak için 96 teklik; patates ve soya fasulyesi üreticilerine dekara 125 lira motorin ve 21 liralık matbu başlamak amacıyla 146 liralık; etraf ayçiçeğinde dekara 88 lira süt ve 21 liralık matbua desteği tevessül etmek için hep 109 teklik destek ödemesi yapılacak.
Dane akdarı ve fındık ve değişik ürünlerde motorin desteği dekara 62 teklik, gübre desteği 21 teklik atılmak için 83 teklik, kanolada dekara 88 lira süt ve 21 liralık basma desteği görünmek amacıyla hep 109 liralık, aspir amacıyla dekara 76 liralık motorin ve 21 teklik basılmış başlamak için 97 lira bindi ödenecek.
Kuru soğan, gözyaşı öz ve zeytinde dekara 63 teklik motorin ve 21 teklik tezek kalkmak için 84 liralık, yemleme bitkilerinde dekara 94 lira süt ve 21 teklik basılmış desteği ile 115 teklik destek ödemesi yapılacak.
NADAS İÇİN DEKAR BAŞINA 38 LİRA MOTORIN DESTEĞİ SAĞLANACAK
Tarım destekleri kapsamında nadasa bırakılan arazilere bile bindi sağlanıyor. 2022 yılı destekleri kapsamında, nadasa bırakılan ekincilik arazileri amacıyla 38 teklik süt desteği verilecek.
ORGANİK MATBUA DESTEĞİ ARTMADI
İlk el 2019 yılında ödenmeye başlanan kalpsiz uzvi-organomineral gübre desteği kapsamında örgensel gübre kullanan çiftçilere verilen bindi miktarı değişmedi. Örgensel basılmış kullanan çiftçilere 2022 üretim yılı amacıyla dekara 20 lira bindi ödenecek.
TOPRAK ANALİZ DESTEĞİ 40 LİRADAN 50 LİRAYA ÇIKTI
Yerey Çözümleme Desteği, asgari 50 dekar ve beden tarım arazilerinde, arttırma herhangi bir 50 dekara büyüklüğünde benzeri analiz üzere Tarım ve Orman Bakanlığı’nca yetkilendirilmiş Toprak Çözümleme laboratuvarlarına çözümleme başına sabık yıl 40 lira olan bindi 50 liraya çıkarıldı.
ORGANİK TARIMDA BINDI ARTIŞI YOK
Üç kategoride ödenen örgensel tarım desteğinde her artış yapılmadı. Bir Numara kategoride ferdî yapıt sertifikası ile istihsal yapanlara geçen sene olduğu kabilinden dekara 100 liralık, benzeri kategoride yetiştirici grubu işaret sertifikasıyla istihsal yapanlara 50 lira ödenecek. İkinci kategoride bireysel yapıt sertifikasıyla istihsal yapanlara 40, takım sertifikasıyla üretim yapanlara 20 teklik, üçüncü kategoride ise dekara 10 teklik destek ödenecek.
İYİ TARIM DESTEĞİNE ARTIŞ YAPILMADI
İyi ekincilik desteklerinde da değme artım yapılmadı. Geçen yıl olduğu üzere gür tarım uygulamalarında dekar başına 150 teklik ile 10 lira arasında değişen oranlarda bindi ödemesi yapılacak. Arıcılık Pusat Sistemi ve Uzvi Ekincilik Hikmet Sistemi’ne mukayyet, organik statüde kâin kovanlar üzere öz yetiştiriciliği fail çiftçilere kapçık başına 15 liralık bindi verilecek.
ZEYTİN REHABİLİTASYONU DESTEĞİ DEKAR BAŞINA 100 LİRA
Fındık üreticilerine kayran bazlı dirimsel desteği kapsamında, belirlenen yerlerde yapılan üretimde dekara 170 lira kendisine ödenecek. Allahsız örgensel-organomineral tezek desteği kapsamında dekara 20 liralık destekleme ödemesi yapılacak. Anadan Görme zeytin bahçelerinin rehabilitasyonu desteği kapsamında dekara 100 liralık destek verilecek.
FARK ÖDEMESİNDE 18 ÜRÜNDEN TAKKADAK GÖZYAŞI ÇAY DESTEĞİ ARTTI
Fark ödemeleri kapsamında belirlenen havzalarda yetiştirilecek ürünler amacıyla verilecek destekler da belirleme edildi. Buna göre, 2022 üretim yılında prim desteği kendisine adlandırılan fark ödemesinde 18 üründen yemeden içmeden gözyaşı çay desteği 13 kuruştan 30 kuruşa çıkarıldı. Özge ürünlerde bindi artışı yapılmadı. 2020 ve 2021 istihsal yılında olduğu kabilinden 2022 yılında dahi ekolojik ortam gün çiçeği, sıska fasulye, nohut, mercimekte kilogram başına 50 kuruş destek verilecek. Kütlü pamukta kilo başına 110 kuruş, soyada 60, kanolada 80, aspirde 55, kuş yemi mısırda 3, buğday, arpa, çavdar, tritikale ve çeltikte 10 kuruş, zeytinyağında 80 ve kuş yemi zeytinde 15 kuruş sübvansiyon primi ödemesi yapılacak.
SU SIKINTISI OLAN BÖLGELERDEKİ ÜRETİME FARK ÖDEMESİNE İLAVE YÜZDE 50 BINDI ÖDENECEK
Bu arada, su kısıtı olan bölgelerde nohut, mercimek ekenlere sunulan fark ödemesine arttırma yüzdelik 50 destek ödenecek. Damlama sulama ile sulanan alanlar dünya dane mısıra destekleme ödemesi yapılmayacak.
HAVZA DIŞINDA ÜRETİM YAPANLARA DESTEK YOK
Cumhurbaşkanı Kararı layıkıyla, Türkiye Tarım Havzaları Üretim ve Sübvansiyon Modeli kapsamında desteklenen ürünlerin nahiye dışında yetiştirilmesi yerinde belirlenen ürünlere süt, matbua, fark ödemesi, yetersiz içi sertifikalı evlat tasarruf, ağızotu bitkileri ve fındık düzlük bazlı gelir desteği verilmeyecek.
YEM ÜRETİCİLERİNE HASAT KAYDIYLA DESTEK SAĞLANACAK
Tarım Havzaları Istihsal ve Terviç Modeli kapsamında ağızotu bitkileri desteğinde ÇKS’ye kayıtlı arazileri üzerinde kaba ağızotu hatırlamak üzere haddinden fazla yıllık ve yegâne almanak yem bitkileri ekimi işleyen üreticilere ürünü hasat etmeleri kaydıyla bindi sağlanacak.
Yem bitkileri üretim desteği, dekar başına koyulmak amacıyla korunga için 90 liralık, tek almanak yemleme bitkileri amacıyla 60 teklik, silajlık ekilişler (etki/kuru) üzere 60 lira, bileşimli çayır otlak amacıyla 150 liralık, çok almanak yem bitkilerinde bulaşık olanlar amacıyla 90 teklik, cılız olanlar üzere bile 40 liralık ve silajlık ekilişler için 100 teklik olacak.
Yer şeş sularının elverişsiz seviyede ve akarsu kısıtı olduğunun Tarım ve Orman Bakanlığı’nca tespit edildiği havzalarda bu yıl ekilen yem bezelyesi, fiğ, Macar fiği, burçak ve mürdümük amacıyla ağızotu bitkisi desteğine arttırma yüzdelik 50 destek verilecek.
BUZAĞI BAŞINA 500 LİRA BINDI
Hayvancılık alanında, programlı aşıları tamamlanmış, 4 ay ve vücut yaşta, ilkine buzağılama yaşı genişlik çok 960 aktarılma yahut serencam iki buzağılama arası en çok 600 zaman olan ineklerin doğan buzağıları için hayvan başına 500 liralık bindi sağlanacak.
Dert, Ardahan, Artvin, Bayburt, Bingöl, Bitlis, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Giresun, Gümüşhane, Hakkari, Iğdır, Kars, Muş, Kargaşa, Rize, Sivas, Şırnak, Trabzon, Tunceli ve Van’bile doğan buzağılar amacıyla arttırma 200 lira ödenecek.
Döl Kontrolü Protokolü kapsamındaki boğalardan, suni tohumlama sonucu doğan buzağılara arttırma 100 teklik bindi ödenecek.
Buzağı destek şartlarını karşılayan buzağı başına ödeme vahit miktarlarının 20 başa büyüklüğünde tamamı, 21-100 başa büyüklüğünde yüzde 75’i, 101-500 başlangıç amacıyla yüzde 50’si ödenecek.
DİŞİ MANDALAR İÇİN 500 LİRA DESTEK
Dişi mandalar amacıyla 500 teklik, soy kütüğüne kayıtlı cerrar mandalar için arttırma 300 teklik, programlı aşılarının tamamlanması kaydıyla 4 kamer ve beden malaklar üzere 500 liralık, cins kütüğüne kayıtlı malaklar üzere de arttırma 300 liralık, eğreti tohumlamadan doğan malaklara ayrıca ilave 500 teklik bindi ödenecek.
Islah gayeli benzen muhteva analizi yapılan ve bakanlıkça belirlenen benzin nitelik kriterlerini sağlayıcı müstear tohumlamadan doğan bozulmamış sütçü veya kombine soy beher kabak kafalı üzere 100 liraya büyüklüğünde destek verilecek.
En az 1 temel, sunma aşkın 50 temel düve (manda dahil) alımına birlikte bakanlıkça belirlenecek düve bedelinin yüzde 40’ı sıkı zarfında doğmuş ve düve merkezlerinden temin edilen düvelere ise yüzde 50’si kadar terviç ödemesi yapılacak.
HASTALIKLARDAN ARİ İŞLETME DESTEĞİ 600 LİRA
Hastalıklardan üryan işletme desteği, maya boğalar dışındaki 6 ay eğin yaştaki ayvaz hayvanat dünya, kamu sığırlar için efsanevi sahiplerine 600 liralık ödeme gerçekleştirilecek.
Ari sığır başına ödeme vahit miktarları 500 başa büyüklüğünde tüm, 501 kelle ve beden amacıyla yüzde 50’sine karşılık gelen tutarın ödenmesi aracılığıyla uygulanacak. Antrparantez Onaylı Benzen Çiftliği Sertifikası’na erbap işletmelerdeki ari işletme desteği düzlük cemi sığırlar amacıyla ilave 100 lira destek verilecek.
Nezaret kayıt sistemlerine kayıtlı, daraç süresince zade ve besi süresini tamamlamış ayvaz sığırlarını (manda dahil) mevzuatına makul kesimhanelerde kestiren, Bakanlıkça ırk ve garip bazında belirlenecek karkas ağırlığı kriterini sağlayıcı 1-200 mebde amacıyla (200 mir dahil) hayvan başına bölüm ve ünite karşılık üzerinden 500 teklik bindi ödenecek.
ÇOBAN BAŞIN İSTİHDAMINA 12 BİN LİRA DESTEK VERİLECEK
Küçükbaş hayvancılık desteklemelerinde, güdücü istihdam desteği, 100 temel ve üst anaç koyun aksi varlığına sahip işletmelere veya çobanlara 12 bin lira adına ödenecek.
Maya koyun-inat yetiştiricileri birliklerine organ yetiştiricilerin, Nezaret kayıt sistemlerine kayıtlı anaç kucak başına 50 liralık, bilgili inat başına 50 teklik, deneyli tiftik keçisi başına arttırma 20 liralık, göçebe yetiştiricilerine deneyli kucak tutturuk başına arttırma 2 teklik bindi ödemesi yapılacak.
Bir geçmiş yılın iri koyun-inat desteğini kayran ve terviç yılında bilgili koyun keçi sayısını zait işletmelere, tıpkısı önceki yılın kuzu ve oğlaklarının, sübvansiyon yılında anaç koyun, aksi vasfına ulaşanlarına Bakanlıkça belirlenen çoğalma oranını aşmamak kaydıyla efsanevi başına 200 lira bindi ödenecek.
İPEK BÖCEĞİ VE TİFTİK YETİŞTİRİCİLERİNE BINDI
Tiftik ve Yapak Tarım As Kooperatifleri Birliği’ne (Tiftikbirlik) merbut kooperatiflere, Damızlık Kucak Muannit Yetiştiricileri Birlikleri’ne yahut Bakanlığa kayıtlı yün el işi tesislerine üretici makbuzu karşılığında satan ve Moher Araç Sistemi (TKS) Bilgelik Tabanı’na kaydettiren üreticilere oğlak tiftiğinin kilogramına 70 lira, anamal tiftiğin kilogramına 60 liralık, ikincil tiftiğin kilogramına 25 liralık, sözleşmeli istihsal kapsamında üretilen tiftiğe dahi arttırma 10 liralık ödeme yapılacak.
İpek böceği yetiştiriciliğinde ücretsiz zürriyet sağlayıcı Kozalak Ekincilik Koca Kooperatifleri Birliği’ne (Kozabirlik), dağıttığı kutu başına 240 teklik, ürettiği yaş ibrişim kurdu kozasını Kozabirlik/kooperatifleri veya zindelik alanı kozadan flatürle ipek çekimi ve el işi olan tüzel kişilik vasıflarına ehil işletmelere satan yetiştiricilere, yaş kozanın kilogramına 160 lira ödeme yapılacak.
BİRLİKLERE ÜYE ÜRETİCİLERE ARILI KAPÇIK BAŞINA 20 LİRA
Nezaret Arıcılık Anahtar Sistemi’ne mukayyet, eşkal birliği düzeyinde örgütlenmiş yetiştirici birlikleri ve/veya müstahsil birliklerine unsur üreticilerine bile arılı kapçık başına 30, unsur olmayanlara 20 teklik, Bakanlıktan üretim izni almış damızlık ana arı üreticilerinden satın alıp kullandıkları damızlık ana arı başına 100 teklik bindi sunulacak.
Bakanlıkça programlanan telkih uygulamaları sonrasında oluşan atıklar amacıyla hayvan sahiplerine, büyükbaş hayvan atıkları amacıyla bin 400 teklik, küçükbaş hayvan atıkları amacıyla 250 liralık atılan desteği, hayvan hastalıkları ile uğraş çerçevesinde Bakanlıkça belirlenen programlı aşılamalar ve küpe uygulamaları için uygulayıcılara kocabaş efsanevi başına 2 lira, küçükbaş efsanevi başına ise 1,5 liralık destek ödemesi yapılacak.
ALABALIK İÇİN KİLOGRAM BAŞINA 1 LİRA DESTEK
Su ürünleri desteği çerçevesinde 350 bin kilogram dahil, ala için kilogram başına 1 lira, eskimemiş türlere 3 teklik, merbut dizge üretime 2 liralık, kilo üstü alabalık yetiştirilmesine ve sazana 1,5’ar lira, midye için kilo başına 50 kuruş bindi sağlanacak.
10 bin adede kadar kuluçkahane damızlık ala desteği balık başına 60 liralık, yer havuzlarda balık yetiştiriciliğine 30 bin kilo karışma kilogram başına 2 liralık verilecek.
HAYVAN GENETİK KAYNAKLARININ KORUNMASI DESTEĞİ
Hayvan genetik kaynaklarının yerinde korunması ve geliştirilmesi destekleri kapsamında Bakanlıkça muteber projeler amacıyla yetiştiricilere, kocabaş koruması amacıyla hayvan başına 1000 liralık, küçükbaş korumaya efsanevi başına 150 liralık, sığır pedigrili korumaya bin 200 teklik, arı korumaya kapçık başına 80 teklik, ibrişim kurdu korumaya kilogramda 170 liralık, tashih programındaki koyun, muannit ve yavrularına ahali elinde düzelti elit sürüde efsanevi başına 150 liralık, taban sürüde 100 liralık, halk elinde camız ıslahı (bilgili camız), boğa ve yıl ortamında doğuran kurnaz mandaya hayvan başına 2 bin liralık, yıl içinde doğurmayan iri mandaya hayvan başına 1200 liralık, damızlığa ayrılmak için seçilen evcil sığır (düve/tosun) efsanevi başına bin 500 liralık, damızlığa ayrılmayan amacıyla bin 300 liralık, damızlık erkek materyale (belletici-teke) efsanevi başına elit sürüde 350 lira, taban sürüde 250 liralık bindi sağlanacak.
SERTİFİKALI KUMPIR TOHUMU KULLANANA 200 LİRA BINDI
Yurt içi sertifikalı zürriyet kullanım desteği çerçevesinde dekara aspir için 10 teklik, kanola üzere 30 lira, süsen için 8 liralık, arpa, buğday, çavdar, tritikale, yulaf, çeltik amacıyla 50 liralık, arık fasulye, yasmık ve yonca için 60 lira, nohut için 50 teklik, kumpir amacıyla 200 lira, fiğ, ağızotu bezelyesi, korunga ve soya amacıyla 45 teklik, düzlük fıstığı için 34 teklik ifa gerçekleştirilecek.
Sertifikalı fide/dikme yararlanma desteği, şam fıstığı, ceviz, badem, mavi incir ve aronya üzere 400 liralık, armut, ayva, elma, kiraz, nektarin, şeftali, erik, sulu zırtlak, mandalina, portakal, kayısı, vişne, zeytin, farklı ürün türleri ve asılı (nar ve muz dünya) üzere 280 liralık, sertifikalı çilek fidesi ile bahçe tesisi üzere bile dekar başına 400 liralık olacak.
Yurt zarfında sertifikalı çocuk üreten/ürettiren ve sertifikalandıran, yurt zarfında satışını gerçekleştiren, Vekillik vasıtasıyla izinli tohumculuk kuruluşu akseptans edilen ÇKS’ye mukayyet çiftçilere bu sene ürettikleri muhtelif sertifikalı tohumluklarla özgün/esas ve üstü tohumluklara birlikte türüne göre kilo başına 0,1-5 teklik elverişsiz içi sertifikalı çocuk üretim desteği ödemesi yapılacak.
Sertifikalı aşılı direk başına 0,5 liralık, aşısız amut başına ise 0,25 lira bindi sağlanacak.
ÇİFTLİK SAYMANLIK VERGİ AĞINA KAYITLI 6 BİN İŞLETMEYE, İŞLETME DESTEĞİ
Çiftlik Muhasebe Marifet Zıkkım Sistemi’nin 81 ilde uygulanmasına bitmeme edilecek ve geçen yıl kayıt altına alınan 6 bin işletmeye, pres başına 600 lira ödenecek.
Zirai yayım ve danışmanlık desteği namına, Bakanlıkça yetkilendirilerek zirai neşir ve danışmanlık hizmeti sunan serbest ekincilik danışmanları ile ziraat odası ve müstahsil örgütlerinde sunma fazla 5 ekincilik danışmanı başlamak amacıyla istihdam edilen her bir tarım danışmanı için 72 bin liralık ödenecek. Ödemeler fiyat 2 tike halinde gerçekleştirilecek.
